Afyon Masalları: Tombili ile Dev

Bir varmış, bir yokmuş. Bir Tombili varmış. Bu Tombili, yedi kız kardeşi ile beraber yaşıyormuş. Bunlar eşeklerle her gün dağdan odun getirirlermiş. Yine bir gün dağa gitmişler, fakat geç gitmişler. Gelirken karanlığa kalmışlar. Sonra yolda giderken ateş yanan bir yer görmüşler. Başka bir yerde ise lambası olan bir ev görmüşler. Tombili “Ateş yanan yere gidersek orda yedi başlı dev varmış hepimizi yer. Lambası yanan eve gidelim.” demiş. Eve varmışlar. Orada yalnız yaşayan bir dev varmış. Dev onların geldiğini camdan görmüş. Hemen “Eve buyurun.” demiş. Onları eve buyurmuş. Onlara yemek yedirmiş, sonra da yataklarını yapıp hemen yatırmış. Kızların hepsi uyumuş ama Tombili uyumamış. Dev sormuş; “Tombili sen neden uyumuyorsun?”. Tombili ise “Annem uyumadan önce ekmeğime kaymak çalardı. Ben öyle uyurdum. Yerdim de öyle yatardım.” demiş. “Vay Tombili hemen getireyim.” demiş ve getirmiş. Tombili yemiş, ama yine uyuyamamış.

Dev yine Tombili’ye sormuş: “Tombili niye uyumadın?” demiş. Tombili de “Anam yatmadan önce ekmeğime bal sürer getirirdi. Yerdim de öyle yatardım.” demiş. Dev hemen ekmeğe bal sürüp getirmiş. Tombili yemiş, yine uyuyamamış. Dev sormuş, “Tombili yine niye uyuyamadın?” demiş. Tombili bu sefer “Anam bana uzaklardan kalbur ile su getirirdi, öyle uyurdum.” demiş. Dev de “Tamam Tombili hemen getireyim.” demiş ve evden çıkmış. Suyun yanına varmış. Kalburuna suyu doldurup çıkarmış. Su şor şor akmış gitmiş. Yine daldırıp çıkarmış, ama yine de olmamış. Su kalburun altından dökülmüş. Sabaha kadar uğraşmış, dev iyice yorulmuş. Devin bütün yiyeceklerini, içeceklerini, altınlarını, gümüşlerini, tuluk tuluk peynirlerini, kaymaklarını, ballarını eşeklere yüklemiş. Beraber köy evlerine göndermiş. Tombili evin çatısına çıkmış, saklanmış. Dev bakmış, suyu dolduruyor, eve geri gelmiş. Bakmış evde kimse yok. Sobanın yanına oturup başlamış ağlamaya. “Yedi kızınan bir Tombili’ye aldırıldım (kandırıldım).” demiş.

Tombili de bacadan devin üstüne toprak dökmüş. Dev “Sıçan! Yedi kızınan bir Tombili’nin öcünü senden çıkarırım.” demiş. Tombili yine üstüne toprak dökmüş. Dev yine “Sıçan! Yedi kızın ve bir Tombili’nin öcünü senden çıkarırım.” demiş. Dev bacaya bakınca Tombili’yi görmüş. “Aaa! Tombili sen miydin? Ben seni sıçan sandım.” demiş. Yüzüne gülüp Tombili’yi aşağıya indirmiş. Onu yakalamış. Bir çuvala koyup ağzını bağlamış, direğe takmış. Sonra dişlerini bilemeye gitmiş.

Tombili çuvaldan çıkmanın bir yolunu bulmuş. Devin bir köpeği varmış. O köpeği çuvala koymuş ve direğe takmış. Geri çatıya çıkmış. Tombili saklanmış. Sonra dev gelmiş, çuvalı bir ısırmış, köpek havlamaya başlamış. Dev de “Vay köpeğim! Ben seni Tombili sandıydım.” demiş. Sobanın yanına geçmiş. Başlamış ağlamaya. Tombili yine toprak dökmüş. Bakmış çatıya “Aaa! Tombili sen miydin? Ben seni sıçan sandıydım.” demiş. Yine Tombili’yi aşağıya indirmenin bir yolunu bulmuş. Dev yine onu çuvala koyup dişlerini bilemeye gitmiş. Tombili yine çuvaldan çıkmış. Devenin bir buzağısı varmış. Tombili buzağıyı çuvala koymuş. Dev gelmiş çuvalı bir ısırmış, buzağı “Mööö, mööö” demiş. Dev de “Ben seni Tombili sandım.” demiş. Dev başlamış yine ağlamaya. “Yedi kızınan bir Tombili’ye aldırıldım” diye ağlamış.

Tombili yine çatıya çıkmış. Devin üzerine yine toprak atıyormuş. Dev çatıya bakmış. “Tombili ben seni sıçan sandıydım.” demiş. İndirmiş yanına. Yine çuvala koyup dişlerini bilemeye gitmiş. Tombili çuvaldan çıkmayı yine başarmış. Bu sefer çuvalın içine taş doldurmuş, kaçmış. Kocaman denizden karşıya geçmiş. Devi beklemeye başlamış. Dev yine gelmiş. Çuvalı bir ısırmış, bütün dişleri dökülmüş. Ağzı kan revan içinde kalmış. Tombili’yi aramaya başlamış. Her yere bakmış ve onu denizin karşısında görmüş. Tombili de onun yüzüne gülüyormuş. Dev “Tombili oraya nasıl geçtin?” demiş. Tombili “Boynuma değirmen taşı taktım ki bir hopladım buraya geldim.” demiş. Dev ona inanmış. O da boynuna bir değirmen taşı takmış. Bir hoplamış, suyun derinlerine dalmış ve yitmiş. Tombili de köyüne gidip kardeşlerini ve ailesini toplayıp devin evine yerleşmişler. Orada mutlu mesut yaşayıp gitmişler. Onlar ermiş muradına, biz çıkalım kerevetine.

(Bu masal 2017-2018 Eğitim Öğretim Yılı’nda İhsaniye Anadolu İmam Hatip Lisesi öğrencilerinden Samet Karakaya tarafından İhsaniye’nin Kayıhan köyünde derlenmiştir.)