Veysel Eroğlu’nun Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Çalıştayı’nda yaptığı konuşma

Veysel Eroğlu’nun Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Çalıştayı’nda yaptığı konuşma

Öncelikle böyle güzel bir günde sizlerle birlikte olmaktan duyduğum mutluluğu ifade etmek isterim.

Bu güzel programı tertip eden Afyonkarahisar Sağlık Bilimleri Üniversitesine ve değerli Rektörüne teşekkür ediyorum.

İşbirliği desteklerinden dolayı Ankara Üniversitesi ve Ege Üniversitesine ve değerli Rektörlerine teşekkürlerimi sunuyorum.

Daha önce 5 farklı Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Çalıştayına ev sahipliği yapan Afyonkarahisar, 6. Çalıştaya da ev sahipliği yapmaktadır. Bu seneki çalıştayın ana teması “Tıbbi Bitkilerde Hammaddeden Sağlık ve Ticarete Dönüşüm” dür.

Çalıştayın hayırlara vesile olmasını temenni ediyorum.
Değerli Misafirler;
Bir akademisyen ve uzun yıllar çok sayıda ulusal ve uluslararası
kongre, konferans, çalıştay gibi ilmi toplantılara katılan ve tertip
eden birisi olarak bu toplantıların çok faydalı olduğunu ifade
etmek istiyorum.
Tıbbi ve Aromatik Bitkiler konusunda da ülkemizde çalışmalar
yapan çok kıymetli ilim insanlarımız var.
 Bu sebeple tertip edilen çalıştayın neticelerinin, hem sektör
adına, hem de ülkemiz adına çok faydalı olacağından eminim.

Değerli Misafirler;
Tıbbi ve aromatik bitkilere geçmeden önce ülkemizde
gerçekleştirdiğimiz ormancılık faaliyetlerinden kısaca bahsetmek
istiyorum.
Çünkü tıbbi ve aromatik bitkilerin büyük çoğunluğuna
ormanlarımız ev sahipliği yapıyor.

Orman Varlığımız 1,9 milyon hektar arttı
2002: 20,8 milyon hektar
2021: 22,7 milyon hektar
Ülke yüz ölçümünün %29,2’si orman

Ağaç Serveti %30 Arttı
2002: 1,2 milyar m 3
2021: 1,6 milyar m 3
Son 18 yılda 5,5 milyon hektar alanda çalışma yaparak,
5,1 milyar adet fidan diktik.
Fidan Üretimini 4,5 Kata Çıkarttık
1992-2002 ort.: 75 milyon adet
2021 yılı: 350 milyon adet
Bal ve Şehir Ormanları
641 adet bal ormanı kurduk,
Bal üretiminde Çin’den sonra ikinci sıraya yükseldik.
136 adet şehir ormanı kurduk.

38 Adet Eylem Planı Hazırladık
Ceviz, Badem, Sakız gibi 38 eylem planı hazırladık
5000 Köye 5000 Orman Projesi
Bu proje ile 5.400 gelir getirici köy ormanı tesis ettik.
Ceviz, badem, kestane gibi türler dikilmektedir
3 yıl bakımı orman teşkilatına ait
49 yıllığına kura ile verilmektedir.
Kaybedilen Toprak Miktarı Azaldı
1970’li Yıllarda: 500 milyon ton
2021: 154 milyon ton

Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin Önemi
Tıbbi ve aromatik bitkiler;
Hastalıkların önlenmesi,
Hastalıkların iyileştirilmesi,
Geleneksel ve modern tıpta,
Parfümeri ve kozmetikte,
Sanayide
sıkça kullanılmaktadır.
Aslında ülkelerin cari açığının en önemli kalemi petrol ve enerji
gibi görülse de ilaç sektörü de büyük bir cari açık oluşmasına
sebep olmaktadır.

Özellikle içinde bulunduğumuz pandemi dönemi ile birlikte bu
durumu daha iyi anladık.
Peki bu durumda dışarıdan ithal edilen ilaçlar ne kadar
sağlıklıdır.
Bir ilaç, bir hastalığa deva olurken, o ilacın prospektüsüne
baktığımızda bir sayfa yan etkisinden bahsediliyor.
İlaçlar elbette gereklidir ama ilaç daha çok hastalıktan sonra
kullanılır.
Bizim hastalıkların önlenmesi için bu bitkilere daha fazla
ihtiyacımız vardır.
Eskiden dedelerimiz, ninelerimiz bu bitkileri kullanırlardı.
Ama birileri çıkıp bu bitkileri “koca karı ilacı” diye
tanımlayarak basitleştirmeye çalıştılar.
Biliyorsunuz daha önce bizim sağlıklı tereyağımız varken birileri
margarini hayatımıza soktu.
Ama şimdi toplumumuz bu gerçeği anladı ve tekrar tereyağına
dönüş yaptı.
Ben inanıyorum ki bu bitkiler de daha çok kullanılmaya
başlanacak.
TBMM çatısı altında bir Araştırma Komisyonu kurulması son
derece isabetli olmuştur.
Zengin Bir Biyoçeşitliliğe Sahibiz
Ülkemiz çok zengin bir biyoçeşitliliğe sahiptir.
Biyoçeşitliliğimizin büyük bölümü ormanlardadır.
Bitki çeşitliliğimiz Kıta Avrupası kadardır.

Avrupa’da: 12.000 bitki türü var
Türkiye’de: 11.500 bitki türü var
3.650’si endemik
1.700’ü tıbbi özellik göstermekte,
500’ü ise tıbbi ve aromatik özellik göstermektedir.
Dünya üzerindeki tıbbi bitkilerin takriben %6’sı ülkemizde
bulunmaktadır.
Nuh’un Gemisi Ulusal Biyolojik Veri Tabanını Kurduk
1.746.000 adet endemik türün veri girişi sağlandı
İlk veriyi ben girdim, Eber Sarısını
Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin Dünyadaki Önemi
Dünya’da ki piyasa değeri 115 milyar $
Çin, Hindistan, ABD ve Almanya bu alanda ileri.
Halen Dünyada 2000, Avrupa’da ise 500 tıbbi bitkinin ticareti
yapılmaktadır.
Bizim bu pastadan daha fazla pay almamız gerekmektedir.
Ülkemizin sahip olduğu bitki türlerinin tıbbi ve aromatik
maksatlı kullanıma konu edilme oranı %3’tür.
Dünyada önde gelen tıbbi ve aromatik bitki üreticisi ülkelerin
bitki tür sayıları ile kullanıma konu edilme oranları ortalaması ise
%12,5’tir.
Odun Dışı Orman Ürünlerinin Üretimi
2002 yılında : 31.000 ton

2020 yılında : 825.000 ton
2021 yılı hedefi : 925.000 ton
2023 yılı hedefi : 1.200.000 ton

İhracata baktığımızda

2020 yılı : 1 milyar 350 milyon
Dünya defne ihtiyacının %90’ı,
Kekik ihtiyacının ise %60’ı ülkemizden karşılanmaktadır.
Bununla birlikte çam fıstığı, tabii mantarlar, adaçayı önemli gelir
kaydettiğimiz ürünler arasındadır.
Yapılan Çalıştaylar
Ülkemizde tıbbi ve aromatik bitkileri ilk defa Afyonkarahisar’da
biz gündeme getirdik.
Afyonkarahisar; Akdeniz, Ege ve Sibirya iklim bölgesinin
kesişim noktasında olması sebebiyle çok zengin bir
biyoçeşitliliğe sahiptir.
İlimizde 350 civarında endemik bitki türü bulunmaktadır.
2012 yılında Afyonkarahisar Tıbbi ve Aromatik Bitkiler
Merkezini kurduk.
Müdürlüğümüz, ülkemizde yayılış gösteren her türlü tıbbi ve
aromatik bitkinin tanıtımını yapmak, ekonomiye
kazandırılmasına yönelik adımlar atmak, gıda kozmetik ilaç gibi
farklı sektörlere hizmet edecek şekilde ilmi çalışmalar
yapmaktadır.
Merkezde 2019 yılında bitki kurutma ve işleme tesisi de hizmete
alınmıştır.

Tesiste Orman Genel Müdürlüğü marka adı olarak kullanılmakta
olup, toplamda 24 çeşit bitki çayı, 6 çeşit bitki yağının ve
yabanıl meyve sirkesinin üretimi yapılmaktadır.
Bölgemize has endemik bir çeşit olan Afyon Dağ Çayı (Sideritis
Akmanii) satış listesinin nadir çeşitlerden biridir.
Şuanda PTT ile yapılan anlaşma ile bu merkezden bitkisel
çaylar, bitkisel yağlar ve bitki fidanı olmak üzere 3 ayrı
kategoride 24 tabii bitkinin PTT kargo ile online satışı
yapılmaktadır.
Üniversitemiz ve OGM arasında protokol yapılarak önemli bir
adım atıldı.
Bu konuda ilmi kongre ve sempozyumlar tertip ettik.
Kocatepe Üniversitesi önceki rektörü Prof. Dr. Sayın Mustafa
Solak’ın bu konuda büyük gayretleri oldu.
Şimdi ise AFSÜ rektörümüz Prof. Dr. Sayın Nurullah Okumuş
bu konuda büyük gayret gösteriyor.
AFSÜ bünyesinde tıbbi ve aromatik bitkiler bölümü kuruldu.
OGM ve AKÜ’nün katkılarıyla;
2015, 2016 ve 2017 yıllarında 3 defa çalıştay düzenlendi.
Mayıs 2017’de Konya’da Necmettin Erbakan Üniversitesi ve
OGM birlikte

1. Uluslararası Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Kongresini
   düzenledi.
   2018 yılında Konya’da Sağlık Bakanlığı, Orman ve Su İşleri
   Bakanlığı ve Tarım Bakanlığı 1. Uluslararası Geleneksel ve
   Tamamlayıcı Tıp Kongresini düzenledi.
   19 Eylül 2019 tarihinde Afyon Sağlık Bilimleri Üniversitesinin
   ev sahipliğinde yeni bir çalıştay tertip edildi.

13-17 Kasım 2019’da KKTC’de 6. Tıbbi ve Aromatik Bitkiler
Dünya Kongresi düzenlendi.
Yapılan bütün bu ilmi çalışmaların yanında Afyonkarahisar
Sağlık Bilimleri Üniversitemiz somut adımlar atarak, işi tatbike
dökmek ve araştırmalar yapmak için OGM ile anlaşma
yapmıştır.
Saraydüzü Ağaçlandırma Sahasında belirlenen 100 dekarlık
alanın arazi çalışmaları tamamlanarak dikim çalışmaları
yapılmıştır.
Bu alana bölgeye uyum sağlayacak katma değeri yüksek ağaçsı
ve otsu bitkiler dikilmiştir.
Netice ve Kapanış
6. Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Çalıştayında farklı oturumlar
tertip edilecektir. Bunlar;
“Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin Üretim Süreçleri”
“Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin Sağlık ve İlaç Süreçleri”
“Tıbbi ve Aromatik Bitkilerde Ticarileşme Süreçleri”
Ayrıca 7 konu başlığı altında çalışma gruplarının
değerlendirmeleri olacaktır.
Çalıştayda “Türkiye’nin Tıbbi ve Aromatik Bitkileri Sergisi”
etkinliği de olacaktır.
Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Borsası kurulması ile alakalı
toplantılar da tertip edilecektir.
Bu önemli çalıştayın hayırlara vesile olmasını diliyorum.

Bu çalıştayı tertip eden Sağlık Bilimleri Üniversitemize ve katkı
sağlayan Ege Üniversitesi ile Ankara Üniversitesine teşekkür
ediyorum.
Çalışmalarıyla katkı sağlayacak bütün katılımcılara şimdiden
teşekkür ediyorum.
Emeği geçen herkese tebrik ediyorum.
Kalın sağlıcakla.