Yeni kent-kır tanımı oluşturuldu… İstanbul ‘yoğun kent’ini tescilledi!

Türkiye nüfusunun yüzde 67,9’unun, yüzölçümünün sadece yüzde 1,6’sının üzerinde yaşadığı ortaya çıktı. Kent-kır sınıflamasına göre nüfusun dağılımı, yüzde 67,9 yoğun kent, yüzde 14,8 orta yoğun kent olduğu gözlenirken, kırsal alan yüzde 17,1 oldu. Yoğun kent tanımında İstanbul yine başı çekti.

ANKARA (İGFA) – Türkiye İstatistik Kurumu 2022 yılına ilişkin Kent Kır Nüfus İstatistikleri’ni yayımladı.

TÜİK’e göre 31 Aralık 2022 tarihi itibariyle nüfusun 57 milyon 934 bin 583 kişisine tekabül eden yüzde 67,9’unun kentlerde yaşadığı ve kentlerin yüzölçümünün ise ülkenin yalnızca yüzde 1,6’sını oluşturduğu gözlendi.

Kır olarak sınıflandırılan ve Türkiye yüzölçümünün yüzde 93,5’ini oluşturan yerleşim yerlerinde toplam nüfusun yüzde 17,3’ü ikamet ederken, orta yoğun kent olarak sınıflandırılan ve ülke yüzölçümünün yüzde 4,9’unu oluşturan yerleşim yerlerinde nüfusun yüzde 14,8’inin ikamet ettiği görüldü.

İstatistiki verilerde Devlet Planlama Teşkilatı tarafından 1982 yılında yayımlanan “Kent Eşiği Araştırması Türkiye İçin Kent Tanımı” çalışması ile birlikte TÜİK tarafından üretilen istatistiklerde bu çalışmada yapılan kent-kır tanımı esas alındığına vurgu yapan TÜİK, İçişleri Bakanlığı’nın sorumluluğunda olan Mekânsal Adres Kayıt Sistemi’nin (MAKS) kullanılmaya başlanması ile birlikte; istatistik üretilmesi amacıyla fiili kent-kır yapısını daha doğru yansıtan bir sınıflama yapıldığı ve yeni kent-kır tanımının da mahalle-köy düzeyinde üç sınıftan oluştuğunun altı çizildi.

Öte yandan cinsiyete göre Kent-Kır Nüfus İstatistiklerinin dağılımına bakıldığında; yoğun kent olarak sınıflandırılan yerlerde ikamet eden nüfusun yüzde 49,7’sini erkeklerin, yüze 50,3’ünü ise kadınların oluşturduğu görüldü. Orta yoğun kent olarak sınıflandırılan yerlerde ikamet edenlerin yüzde 50,3’ünü erkekler, yüzde 49,7’sini kadınlar; kır olarak sınıflandırılan yerlerde ikamet edenlerin ise yüzde 51,4’ünü erkekler ve yüzde 48,6’sını kadınlar oluşturdu.

Yaşlı nüfusun yüzde 30,1’inin kır olarak sınıflandırılan yerlerde ikamet ettiği gözlenirken, çocuk nüfus olarak tanımlanan 0-14 yaş grubu nüfusun yüzde 69,7’sinin yoğun kent olarak sınıflandırılan yerlerde, yüzde 15,3’ünün orta yoğun kent olarak sınıflandırılan yerlerde ve yüzde 15’inin kır olarak sınıflandırılan yerlerde ikamet ettiği belirlendi.

YOĞUN KENT OLARAK SINIFLANDIRILAN YERLERDE YAŞAYANLARIN ORANININ EN FAZLA OLDUĞU İL İSTANBUL OLDU

Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi 2022 yılı sonuçlarına göre en yüksek nüfusa sahip il olan İstanbul’da ikamet edenlerin yüzde 96,4’ünün yoğun kent, yüzde 2,7’sinin orta yoğun kent ve yüzde 0,9’unun kır olarak sınıflandırılan yerleşim yerlerinde yaşadığı gözlenirken, Türkiye’nin ikinci büyük nüfusuna sahip il olan Ankara ile nüfus büyüklüğü açısından üçüncü sırada İzmir yer aldı.

En fazla nüfusa sahip ilk 3 ilin kent-kır sınıflamasına göre dağılımı, 2022

Orta yoğun kent olarak sınıflandırılan yerlerdeki nüfusun oranının en fazla olduğu il yüzde 58,1 ile Artvin olurken, Artvin’i sırasıyla; yüzde 57,9 ile Bayburt ve yüzde 57,3 ile Sinop izledi. 

Kır olarak sınıflandırılan yerleşim yerlerinde ikamet eden nüfusun oranının en yüksek olduğu il yüzde 68,4 ile Ardahan oldu. Ardahan ilini yüzde 60,3 ile Tunceli ve yüzde 54,2 ile Bartın izledi.